Wie wel eens beeldmateriaal aanlevert voor drukwerk krijgt al snel te maken met de termen resolutie en dpi. In dit blog leg ik uit wat deze termen betekenen en waarom de resolutie voor drukwerk zo hoog moet zijn.
Resolutie en dpi
Resolutie is een term binnen de digitale beeldverwerking om het aantal gebruikte pixels of punten wat een apparaat gebruikt aan te geven. Bijvoorbeeld uit hoeveel pixels een beeldscherm is opgebouwd, of de hoeveelheid beeldpunten die een printer kan verwerken. We drukken de resolutie bij beeldschermen vaak uit als absolute waarde. In dat geval vermelden we de grootte van het beeldscherm in pixels, bijvoorbeeld 1280x1024 of 1920x1080. Wanneer we de beeldpuntdichtheid willen benoemen koppelen we het aantal pixels aan een vaste waarde. Hiervoor gebruiken we de inch (2,54 cm) en zo komen we op het aantal beeldpunten per inch, afgekort dpi (dots per inch). Ook wordt ppi veel gebruikt, dit staat voor pixels per inch. Een lage resolutie (lowres) is 72 dpi, bij 300 dpi spreken we van hoge resolutie (highres).
Fotoformaat voor drukwerk
Ook een fotobestand heeft een absolute waarde, bijvoorbeeld 1800x1200 pixels. Wanneer je dit bestand vegroot worden het aantal dpi kleiner. Voor drukwerk hanteren we een resolutie van 300 dpi. Dit betekent dat genoemde foto van 1800x1200 pixels een werkelijke grootte heeft van ongeveer 15 x 10 cm. Een foto van 425x283 pixels met een resolutie van 72 dpi heeft dezelfde afmetingen in centimeters, alleen is de resolutie veel te laag voor drukwerk. Wanneer we deze aanpassen naar 300 dpi wordt het formaat van deze foto 3,6 x 2,4 cm. Een postzegel dus.
Waarom 300 dpi
Een fotobestand is normaliter opgebouwd uit RGB kleuren, rood, groen en blauw. Elke pixel bevat zodoende 3 waarden, een waarde rood, een waarde groen en een waarde blauw. Voor kleurendruk gebruiken we niet de RGB lichtkleuren, maar inkt. We praten dan wel over full-colour, maar het bestaat maar uit 4 kleuren. Deze inktkleuren zijn cyaan, magenta, geel en zwart (CMYK). Door deze kleuren te rasteren kunnen we zo dicht mogelijk de lichtkleuren benaderen. Dit omzetten naar vier kleuren gebeurt omdat er anders oneindig veel kleuren gedrukt moeten gaan worden, en dit zou onbetaalbaar worden. Dit rasteren is echter ook de reden dat er voor drukwerk 300 dpi nodig is. Omdat er hierdoor een nieuw raster over het bestaande pixelraster wordt geplaatst moet voorkomen worden dat deze rasters invloed op elkaar gaan uitoefenen. Dit kan resulteren in hinderlijke patronen, vergelijkbaar met het moiré-effect. Ook moet de foto voldoende scherp zijn omdat het CMYK raster vanzelf de foto meer onscherp maakt. En we vinden het belangrijk dat er zo veel mogelijk detail zichtbaar blijft in een foto, toch?
Vergroten
Heb je nu geen grotere foto’s, dan is het natuurlijk ook nog mogelijk om de foto te vergroten. Door het aantal dpi te vergroten worden er pixels aan het bestand toegevoegd. Zo kan in ieder geval de hinderlijke patroonvorming van het over elkaar heen plaatsen van rasters voorkomen worden. Door de jaren heen zijn de technieken en software om foto’s te vergroten steeds beter geworden. Waar vroeger door het vergroten een foto voornamelijk wazig werd, of de pixels vergroot werden, is het tegenwoordig mogelijk het toevoegen van pixels (interpolatie) steeds meer te sturen. Hierdoor oogt het beeld nog steeds scherp na het vergroten. Maar details kan software er niet bij bedenken, vandaar dat het nog steeds raadzaam is om uit te gaan van een zo groot en scherp mogelijke bron: De originele hoge resolutie foto.
Dus als ik weer eens bel om te vragen om grotere bestanden dan ben ik niet te lui om de foto te vergroten, dan ben ik bezig met de kwaliteit van je drukwerk. Wil je meer over dit onderwerp weten? Vraag het aan Wimzelf.
Neem contact op